Xosé Ramón Cando Vázquez
Todo réxime de goberno democrático enténdese operado a través de partidos políticos
que, por definición, traducen en leis os criterios da cidadanía da que se
constitúen en representantes pero, acotío, prodúcese unha sobreactuación e xa
non se trata de representar senón de construír ditos criterios. Con este
obxecto, non é raro observar como se manipulan ou, cando menos, se esaxeran
feitos e realidades, facendo difícil ou mesmo imposible a súa constatación.
Esta manobra supón desprazar o debate ideolóxico-político dende o seu lugar
lexítimo, o diagnóstico dos problemas e as alternativas de solución aos mesmos,
ao espazo da discusión sobre o que existe ou non existe, ao ámbito da
metafísica, territorio, como se sabe, pouco propicio para o acordo.
A afirmación de Nietzsche de que toda verdade absoluta é unha ilusión e o
único que podemos afirmar son interpretacións, daría pe á eclosión da filosofía
hermenéutica que se estendeu ao longo do século XX e que tería en Gianni
Váttimo un dos seus representantes. Váttimo, fronte aos diferentes enfoques
metafísicos, ou mesmo “científicos”, sobre a
verdade, propón un criterio consensual que, facendo parte do chamado
pensamento feble, devén, sen embargo, nunha alternativa revolucionaria na
definición radical da democracia que
resulta moi pertinente no contexto que se describe no apartado anterior. A
sociedade non pode gastar o tempo e a enerxía nun debate, politicamente
estéril, sobre os termos da realidade, cuxa definición debe ser anterior e
compartida permitindo situar a dialéctica partidaria no espazo do que tiña sido
desprazada.
Coherentemente co anterior e adoptando a perspectiva do consenso, as
sociedades deben establecer a base común para o xogo político, concretamente
deben acordar que realidades presentan un maior nivel de risco, ou, se se
quere, que prioridades hai que abordar con urxencia dende o asentimento do
feito de ser reais e urxentes. Na situación actual hai algúns feitos que
poderían ter o mencionado carácter:
1.- Debería ser posible chegar a un acordo sobre a realidade do feito de
que as mulleres non gozan dos mesmos dereitos que os homes e non reciben
igualdade de trato.
2.- Debería ser posible chegar a un acordo sobre a realidade do feito de
que está a producirse un cambio climático no que parece que a humanidade ten un
papel activo importante e que podería ter repercusións moi negativas para a
saúde da mesma.
3.- Debería ser posible chegar a un acordo sobre a realidade do feito de
que asistimos a unha transformación das estruturas e as relacións económicas
descoñecida no pasado e de que da resposta que sexamos quen de producir
derivaranse consecuencias que nos afectarán gravemente.
Se excluímos unha limitada porcentaxe, os varios millóns de votantes dos
partidos con representación institucional partillan o significado da expresión
vivir decentemente e concordan en tela como obxectivo, sen embargo unha parte
importante non comparte que a desigualdade de dereitos entre xéneros sexa unha
realidade, que estea a darse, realmente, un cambio climático que, no peor dos
casos podería levarnos por diante e que sexamos protagonistas dun cambio de
modo de produción que está a darse, realmente, entre nos e que podería ser
traumático se non se afronta en beneficio do colectivo. A dificultade non
radica, polo tanto, nunha discrepancia política irreconciliable (non existe, de
feito, unha importante oposición de criterio sobre o sentido da xestión do
público), o que padecemos son comportamentos políticos partidarios que,
incapaces de establecer ofertas diferenciadas alén da conxuntural batalla polo
poder, tenden, cada vez mais, a fundamentar a súa diverxencia en intentar
confundir á cidadanía sobre o contido da realidade porque, como e sabido, non
hai mellor táctica para non arriscar solucións ante un problema que negar a
existencia do mesmo (sería interesante cambiar isto para non ter que
interrogarse despois do desastre "que se fixo mal?").
Publicado no Progreso o 3-2-2018
No hay comentarios:
Publicar un comentario