Gonzalo Pérez López
Ante o pulo dos movementos sociais que foron xurdindo coa toma de conciencia da vocación
depredatoria do modelo socioeconómico dominante, o poder establecido acusou un
pasaxeiro momento de desconcerto. Pouco acostumado á reacción social tralo
sopor infundido nos cidadáns polo mal chamado estado de benestar, pareceu tomar
estas reivindicacións sociais como un sarabullo adolescente tendente a
desaparecer só pola propia dinámica do paso do tempo.
Pero a mobilización social non só non desaparecía senón que medraba proporcionalmente á
desigualdade social e intentaba aglutinarse arredor dunha fronte común de
resistencia que permitira construír unha vía política alternativa que fora
capaz de quebrar o reparto pactado entre a dereita extrema e voraz e os
rescaldos dunha socialdemocracia claudicante e “líquida”.
Alarmada ante a evolución dos feitos, e antes de que a opción
sedimentase, a elite económica e
política emprendeu unha feroz batalla, sen reparar en medios e sen ningún
escrúpulo moral que la modulara.
Tratábase de cernar o xermolo de cambio que parecía agromar nese deserto no que
a eficacia destrutora dos produtos tóxicos do capitalismo acabaron por
converter todo o relacionado coa condición social: desde o intercambio
comunicativo á solidariedade como principio reitor dun proxecto común
universal.
A partir dos efectos do tsunami
individualista que asolou todo canto de social ou comunitario atopou ó
seu paso, resultoulles fácil aplicar, con obstinada precisión, as consabidas
receitas tendentes á alienación global.
Propiciaron, entón, un despregue inusitado desde os seus potentes medios de
masas e desde esa ferramenta insuperable para celebrar a cerimonia da confusión
que son as redes sociais. A manipulación e o uso espurio da linguaxe completou
a artillería destrutora do débil tecido reivindicativo. Retorceron a realidade ata
que se fixo irrecoñecible,
erosionando, quizais por moito tempo, as relacións sociais. O que se pretendía
era que as persoas se moveran entre o autoodio e o temor infundado, que
desorientaran os seus intereses reais e que nin viran nin quixeran ver nada
máis alá de si mesmos. Quixeron converternos en partícipes directos da nosa
destrución como persoas.
Lograron que os máis afectados obxectivamente pola persistencia do modelo
socioeconómico dominante iniciaran unha división absurda entre eles,
confundindo totalmente o seu adversario real. Os peores inimigos pasaron a ser os da “mesma
madeira”. Así, os máis próximos aos que ocupan o últimos chanzos da escala
social son os máis duros con estes ó
buscar na marea da insolidariedade que os arrastra alguén máis vulnerable sobre
quen canalizar o seu fracaso.
Se aínda queda restos de resistencia a eses procesos de manipulación que
sigan propoñendo algunha alternativa de cambio ó estado de cousas actuais,
tratan de facerlles ver o obsoleto, irracional e inviable das súas propostas.
Enlazando coa falacia da disolución actual das clases sociais transmitida en
décadas anteriores, intentan xustificar as enormes asimetrías sociais de hoxe
pretendendo que asuman a incompatibilidade entre liberdade e igualdade social.
Son múltiples os exemplos cotiás que me impactan do nivel de deterioro
intelectual e moral ó que teñen chegado nesta campaña aniquiladora, pero
citarei dous especialmente retorcidos e perversos. Un deles o dos estrategos da
manipulación e da mentira constantemente
alertándonos do perigo de
“fake news” alleas, outro, a
defensa, sen rubor, nun recente premio de ensaio dunha editorial que presume de
rigorosa, de que o poder é un “significante baleiro”, a modo de construto sen significado empregado como mero recurso
explicativo, o que viría a negar a evidencia de que o poder ten unha
manifestación material, empírica e medible que afecta ineludiblemente a aqueles
sobre os que se exerce.
En calquera caso, a pretensión última é que rompamos os vínculos sociais e
solidarios ata que nos sintamos sos nunha resistencia inútil e que a
frustración á que, en certo sentido, tamén contribuíron algúns dos chamados a
facilitar a forza aglutinadora citada, conduza á inacción ou a abrazar opcións
que nos leven ó abismo social, político e moral.
Polo tanto, necesitamos exercer unha dobre resistencia: á dominación e á
manipulación. Haberá que ter claro que obxectivamente non estamos sos e que,
aínda que fose maioritaria, a alienación nunca deixaría de ser unha
degradación. Pénsao, resistencia ou
abismo.
Publicado no Progreso o 3-11-2018
No hay comentarios:
Publicar un comentario