Igrexa, fauna e xustiza social

 Gonzalo Pérez López

      Unha mañá dun día calquera de novembro, como tantos outros días dende que comezou o  inverno moral neste país, érgome apesarado e con ese pouso de tristura de fondo que che deixa o desolador panorama que nos rodea, resultado do progresivo e imparable deterioro ou desaparición, sen máis, de dereitos sociais, cuxo recoñecemento supuxera o sacrificio de tantas e tantas xeracións. Paro, especialmente de xente nova, privatización, encuberta ou explícita, da sanidade pública e universal, potenciación do ensino privado en detrimento do público, aparcamento sen condicións axeitadas de atención de dependentes, administración de xustiza só para ricos, miles de persoas durmindo na rúa e un interminable cúmulo  de realidades cotiás, expresión evidente da exclusión e da inxustiza que pasaron a formar parte da paisaxe social deste país.

      Sen convicción, e por pura inercia, abro o xornal e navego polas procelosas augas das noticias que non son tales: máis risco que prima, “banco malo” (pero, hai bancos bos?), ameaza de temporal,   parece que esta vez meteorolóxico e moito máis levadeiro que o tsunami dos mercados, éxito da reforma laboral expresado en ERES, cunha única erre e con maiúscula (desvergonza, claro), ata que, de súpeto, tropezo co anuncio da publicación, a escala planetaria, doutro libro do sumo dirixente da igrexa católica no que ofrece unha das súas habituais contribucións ao desenvolvemento da ciencia contemporánea e que desmantela dunha sentada boa parte da miña iconografía infantil. Resulta que nin a mula nin o boi formaban parte, como faunísticos notarios, do milagroso nacemento de Belén e, aínda máis, tampouco existiu  a estrela que se dicía  guiara aos Reis Magos ao portal. Así as cousas , non podería ser que, no futuro, se confirme a plausible  hipótese de que esa confluencia de monarquía e maxia non ten correspondencia real e me quede tamén sen reis neste vendaval iconicida?

      Superado o primeiro impacto, tento orientar a mente cara a pensamentos positivos e paso a valorar a achega papal á ciencia actual dende unha perspectiva pluridimensional: etnografía, zooloxía, historia e antropoloxía son algunhas das disciplinas que se ven enriquecidas, á vez que se abren novas vías de investigación cara ao benestar da humanidade.

      Pero lonxe de evadirme, invádeme, por asociación, a presenza daquela escenografía da nenez: o imaxinario críptico, aportado pola igrexa, a base de reis, estrelas, fauna variada, e aquel San José, cun papel inconsistente e diluído para aquela España machista no marco da ditadura , con fame e frío externo e interno, con medo e falta de liberdade para poñer de manifesto o obvio: a inxustiza que o inundaba todo, co silencio cómplice da todopoderosa institución eclesiástica  franquista.

      E pasaron anos e décadas, o país accedeu á democracia formal, que non á real, e a igrexa como institución mantivo intacto, coa aquiescencia dos sucesivos gobernos de Madrid e da periferia, o seu extraordinario poder. E nestes último anos, ata que a dereita -límite recuperou o goberno, encabezada polos seus máis egrexios xerarcas, saíu reiteradamente á rúa en manifestacións amplificadas polo eco dos corifeos do coro mediático que a alimenta. Pero non reclamaba un cambio radical do sistema económico dominante, que fomenta a inxustiza social como parte esencial do mesmo, senón que pedía restricións de dereitos de persoas e grupos, eliminación da educación cívica da escola e incremento dos seus enormes privilexios. Situado no poder o partido que mellor pode garantir o cumprimento dos seus caprichos, a igrexa retírase aos cuarteis de inverno e, quente e allea ao sufrimento da xente, repite o silencio cómplice, sen acción nin palabra solidaria, nin sequera a máis tenue crítica á mentira que, como parte inherente a súa acción política, practica o goberno actual.

      Por iso, neste escenario social espantoso que nos tocou vivir, onde as persoas son números suxeitos ó mercantilismo radical e a súa dignidade non é a súa esencia irrenunciable senón un adorno a eliminar, adquire a súa real dimensión este libro do xefe do Vaticano.

Sen embargo, parece que non se nos esborralla todo e que se pode albiscar unha vía para o optimismo, xa que, segundo entendín, aínda se mantén o presebe . Quédanos o presebe! 

Publicado no Progreso o 15-12-2012